Eigendom van grond verliezen door verjaring

11 september 2017

Bent u in het bezit van grond, maar heeft u uw grondpositie niet hoog op de prioriteitenlijst staan? Dan loopt u het risico om uw eigendom te verliezen door verjaring. Onlangs heeft de Hoge Raad een uitspraak gedaan met als gevolg dat eigendomsverlies door verjaring minder snel gaat. Als grondeigenaar dient u dan wel actie te ondernemen. We leggen u graag uit hoe.

Het komt met enige regelmaat voor dat een grondeigenaar zich bij ons kantoor meldt met een summier dossier met daarin de administratieve gegevens van percelen. Soms zelfs alleen kadastrale gegevens. Dat begrijpen we. Het gebruik en de gebruiker zijn onbekend of er zijn alleen gegevens beschikbaar van jaren geleden. Dit is voor ons altijd weer een leuke uitdaging! Is er bijvoorbeeld sprake van reguliere pacht of is er helemaal geen contract? Aan ons de uitdaging om te achterhalen wie de gebruiker is, op wat voor basis hij/zij deze grond ooit in gebruik heeft genomen en tot slot de afspraken voor de toekomst contractueel vast te leggen. Dit alles doen we om verjaring te voorkomen en reële opbrengsten uit het grondbeheer te realiseren.

Bevrijdende verjaring

In de wet is opgenomen wanneer er sprake is van verjaring. Artikel 3:105 BW en artikel 3:306 BW zorgen ervoor dat een gebruiker van grond na twintig jaar eigenaar kan worden. Dit gaat echter niet vanzelf. Het is namelijk alleen mogelijk als het gebruik als bezit kan worden aangemerkt en er geen afspraken zijn gemaakt over het gebruik. Deze vorm van verjaring wordt ‘bevrijdende verjaring’ genoemd.

Uitspraak Hoge Raad

De Hoge Raad heeft op 24 februari 2017 bepaald dat de voormalige eigenaar een schadevergoeding kan vorderen van degene die door ‘bevrijdende verjaring’ grondeigenaar is geworden. De overweging daarbij is dat eigendomsverlies door verjaring het gevolg is van onrechtmatig handelen. Is dit het geval? Dan kan de schadevergoeding voldaan worden in geld of natura.  In het laatste geval komt het neer op het terugvorderen van de grond. Aan deze vordering zitten echter ook verjaringstermijnen!

Voorkom eigendomsverlies door verjaring!

Indien de termijn van twintig jaar nog niet is verstreken, kan de eigenaar de verjaringstermijn stuiten. Is de verjaringstermijn van twintig jaar wel verstreken, dan is de gebruiker van rechtswege eigenaar geworden van de grond. Zoals bepaald in de uitspraak van de Hoge Raad is er een vordering op schadevergoeding mogelijk, als daarvan tenminste de verjaringstermijnen niet zijn verstreken.

Heeft u grond in eigendom waarvan het beheer door bijvoorbeeld tijdgebrek niet wordt uitgevoerd? Wij helpen u graag het beheerdossier weer op orde te brengen en daarmee  eigendomsverlies in de toekomst te voorkomen.